Machinefabriek de Rijnstreek: energiezuinig pand met mogelijkheden voor verdere verduurzaming
Machinefabriek de Rijnstreek verhuisde in 2012 naar een ander, bestaand, pand. Het bedrijf greep de verhuizing aan als natuurlijk moment om het pand te verduurzamen. Om het ambitieniveau te bepalen en haalbare maatregelen te selecteerde gebruikte directeur Ko Dominicus Kansen bij Verkassen in. Het resultaat: een energiezuinig pand met mogelijkheden voor verdere verduurzaming in de toekomst.
- Ambitie: energiezuinig met mogelijkheden voor verdere verduurzaming
- Grijs water
- Groen met dubbele functie
Trias Energetica: voorkomen, verduurzamen en efficiënt opwekken
Bedrijfspanden zijn vaak matig geïsoleerd. Wanneer de panden gebruikt worden voor opslag is dit ook niet nodig, omdat er nauwelijks verwarmd wordt. De werkruimten in de machinefabriek worden echter wel verwarmd. De hal naar 16 tot 18 °C en de kantoorruimten tot 20 °C.
Voorkomen
Om het energieverbruik voor verwarmen te beperken zijn alle buitenwanden en vloeren na-geïsoleerd. Dit gebeurde met PIR (dak) en steenwol (wanden). De Rc-waarde is daarmee nu circa 4.0. Dat is beter dan de wettelijke eis bij nieuwbouw.
Zowel het dak als de wanden zijn voorzien van lichtkoepels en ramen, zodat er natuurlijke daglichttoetreding is. Dit bespaart op het energieverbruik van de verlichting. De hoogfrequente TL-verlichting worden handmatig geschakeld. Er is bewust niet gekozen voor daglichtafhankelijke regeling, zodat het licht op het werk afgestemd kan worden.
Verduurzamen: WKO-systeem
Een warmtepomp met bodemwarmtewisselaar zorgt voor verwarming en koeling van de bedrijfshal. Net buiten het pand is een bron geboord van 50 meter diepte. In de bestaande vloer zijn sleuven geslepen voor de vloerverwarming, die is aangesloten op de warmtepomp. Deze combinatie bespaart juist in een bedrijfshal veel energie, omdat niet de hele hal, maar alleen de vloer verwarmd wordt. Hierdoor voelt het voor de medewerkers ook behaaglijker, dan bij verwarmen met een gasgestookte heater. De vloer zelf is geïsoleerd met polystyreen bolletjes.
Efficiënt opwekken: dak geschikt voor zonnepanelen
Verbouwen, verhuizen en verduurzamen kost tijd en geld. Niet alle duurzaamheidsmaatregelen zijn daarom nu uitgevoerd. Wel is ook op duurzame maatregelen voor de toekomst geanticipeerd. Het dak is bijvoorbeeld wel geschikt gemaakt voor zonnepanelen; deze worden in een later stadium geplaatst. De dakconstructie is daarvoor al wel sterk genoeg en de daklichten zijn op het noorden geplaatst, zodat de zonnepanelen op de zuidkant van het dak kunnen. Ook is de dakbedekking wit uitgevoerd, zodat de efficiëntie van de zonnepanelen hoger is.
Grijs water
Het bedrijf dat voorheen in het pand zat werd regelmatig bevoorraad door vrachtwagens. Hiervoor was een laad- en loskuil aangelegd. Voor Machinefabriek de Rijnstreek is deze kuil niet nodig. In het ontwerp van architect Bloemen was het plan in eerste instantie dan ook de grond hier weer gelijk te maken. De plek bleek echter ideaal voor een grijswatertank. Hierin wordt 5 m3 regenwater van het dak verzameld, waarmee de wc’s doorgespoeld worden. Deze maatregel vermindert het drinkwaterverbruik aanzienlijk, al is de kostenbesparing klein t.o.v. de totale waterkosten.
Groen met een dubbele functie
Bedrijventerreinen en fabriekspanden verdienen doorgaans niet de schoonheidsprijs. Ook dit pand had een grijze sobere uitstraling. De gevel wordt daarom gecamoufleerd met bomen. Er is bewust gekozen voor loofbomen, zodat ze in de zomer zorgen voor extra zonwering, en in de winter wel licht doorlaten. Om ’s winters toch een groene uitstraling te hebben is aanvullend ook laag groen geplant. Naast een mooi zicht verbetert groen ook de biodiversiteit op het bedrijventerrein doordat het een woonplaats en voedsel voor insecten en vogels vormt.
Bronnen: Machinefabriek De Rijnstreek, Bloemen Architecten.
Ook zo’n duurzame bedrijfshuisvesting? Ga aan de slag met de adviezen op deze website of vraag Stimular om duurzaam verhuisadvies.
