Dit is een instrument van Stimular
Ook van Stichting Stimular: Milieubarometer | MVO-balans

Elektrische apparatuur

Elektrische installaties en apparatuur

Het elektriciteitsverbruik van installaties en apparatuur zoals telefooncentrales, liften, productieapparatuur, computers, kopieerapparaten en afvalperscontainers kan flink oplopen. Vooral als ze onnodig aan blijven staan. Kijk nu of het straks zuiniger kan.

Kies apparaten met een laag energieverbruik.

Check het energielabel. Veel elektrische apparaten zijn voorzien van een energielabel dat aangeeft hoe zuinig het apparaat is in zijn klasse. A++ is meest zuinig; G is het minst zuinig. Behalve het label bepaalt ook het formaat van het apparaat (de ‘klasse’) het energieverbruik. Zo gebruikt een B-label koelkast met driesterrenvriesvak meer dan een kleine B-label koelkast zonder.

Schakel een groot deel van de stopcontacten buiten werktijd in één keer uit.

Verdeel de stopcontacten en aansluitingen in het pand slim over de elektriciteitsgroepen. Zo kan een groot deel van de stopcontacten spanningsvrij worden gemaakt als de beveiliging op het pand aan wordt gezet. Hiermee voorkom je sluipverbruik. Spanningsvrije stopcontacten buiten werktijd

Beperk sluipverbruik (verbruik zonder dat apparaten op dat moment een nuttige functie vervullen).

Zorg dat apparaten zoals frisautomaten, copiers, etc. buiten werktijd uitgeschakeld worden met door middel van (ingebouwde) tijdklokken. Verdeelstekkerdozen met schakelaar kunnen in één keer alle daarop aangesloten apparaten, zoals computer, beeldscherm, printer en scanner uitschakelen. Verminder sluipverbruik

Plaats tussenmeters voor onderhuurders, gebouwdelen of specifieke apparatuur.

Met tussenmeters kan het energieverbruik van (onder)huurders of bedrijfsonderdelen gemeten worden. Denk aan horeca in een sportgebouw. Denk ook aan een tussenmeter op een warmtepomp voor verwarming, dan heb je grip op jouw verbruik voor verwarming. Het gebouw wordt hierdoor ook flexibeler te verhuren. Tussenmeters voor onderhuurders, gebouwdelen of specifieke apparatuur

Win energie terug uit apparaten

Veel apparaten produceren warmte die naar buiten wordt afgevoerd. Door deze warmte terug te winnen en nuttig te gebruiken, kan veel energie worden bespaard.

Drankenautomaten en keukenapparatuur

Drankenautomaten verbruiken ongemerkt veel energie omdat ze vaak dag en nacht aanstaan en de ingebouwde boilertjes slecht geïsoleerd zijn. Met tijdklokken en andere simpele maatregelen verlaag je jouw energierekening.

Serveer koel water uit de kraan i.p.v. uit flessen.

Goedkoop koel water aanbieden kan door een waterkoeler op de waterleiding te installeren en/of een drankenautomaat met een ‘koud water’ functie te kiezen. Koel water uit kraan i.p.v. uit flessen

Zorg voor een tijdschakeling op drankenautomaten.

Zorg dat ingebouwde tijdschakelklokken worden ingesteld of installeer een externe tijdschakelklok. Deze maatregel verdient zich binnen een jaar terug. Zet dranken- en vendingsautomaten uit buiten werktijd

ICT

Servers verbruiken direct en indirect (koeling) veel energie. Een efficiënt modulair UPS kan veel energie besparen. Energiezuinig uninterrupted power system (UPS) in serverruimte Ook op de koeling valt veel energie te besparen.

Koel de serverruimte efficient.

Het energieverbruik in serverruimtes is hoog: niet alleen door het energieverbruik van de servers zelf, maar ook door de koeling die nodig is om de geproduceerde warmte te compenseren.

Voorkom voortijdige opwarming van koude lucht.

Voorkom opwarming van de koude lucht voordat deze de ICT-apparatuur bereikt. Een verlies van meer dan 3°C vereist aandacht. Het verlies wordt beperkt door de afstand tussen de koelmachines en de ICT-apparatuur te verkleinen. Zie ook Warme en koude gangen in serverruimte, Scheiding warme en koude gangen door blindpanelen en Voorkom obstakels in luchtstromen serverruimte.

Perslucht

Het maken van perslucht kost veel energie. Slechts 3 tot 6% van de elektriciteit wordt omgezet in perslucht, de rest van de energie gaat verloren als warmte. Dus besparen op perslucht verdient zich snel terug.

Gebruik minder perslucht.

Overweeg persluchtaandrijvingen te vervangen door elektrische aandrijvingen. Hiermee bespaar je ongeveer 90% op het energieverbruik. Gebruik zuinig persluchtgereedschap zoals HR-persluchtpistolen. Ook een kortere persluchtleiding, door bijvoorbeeld variabele aftappunten toe te passen, bespaart perslucht.

Optimaliseer het persluchtsysteem op de capaciteit en druk in de nieuwe situatie.

Ontwerp het systeem op de benodigde werkdruk en capaciteit. Bijvoorbeeld met:

  • een aparte (booster-)compressor voor hoge drukken.
  • een regeling waarbij de compressor niet meer dan 20% van de tijd in deellast draait.

Zorg dat de compressor koele (buiten-)lucht aanzuigt.

Het energieverbruik van de compressor is lager naarmate de temperatuur van de aangezogen lucht lager is. Dus zorg ervoor dat de compressor koele (buiten)lucht aanzuigt en zet de compressor niet in een warme ruimte. Koele aanzuiglucht voor persluchtcompressor

Ga na of de warmte van de compressor nuttig te gebruiken is.

Warme lucht uit het compressorhok kan in het stookseizoen als verwarming een hal ingeblazen worden. Met een klep is dit simpel te regelen. Overweeg bij systemen groter dan 20 kW een warmteterugwinsysteem. Gebruik restwarmte persluchtcompressor

Koel- en vriesinstallaties

Door zorgvuldige keuzes en plaatsing van koel- en vriesinstallaties kun je veel energie besparen.

Houd rekening met energieverbruik bij plaatsing koelcellen.

Groepeer koelcellen met gelijke temperatuur, gebruik warmere koelcellen als buffer voor koudere en overweeg compartimentering als de koelcellen niet altijd vol zijn.

Verbeter wandisolatie van koel- en vriescellen.

Controleer de isolatie van bestaande koel- en vriescellen met een infraroodcamera. Repareer deze indien nodig of pas na-isolatie toe. Bij nieuwe koel- en vriescellen verdient extra isolatie zich meestal binnen enkele jaren terug. Isoleer koel- en vriescel

Voorkom warmtebronnen in koelcellen.

Bij het bouwen van koel- en vriescellen loont het om te zorgen dat er zo min mogelijk warmte in de cellen wordt gegenereerd, bijvoorbeeld door zuinige verlichting op aanwezigheidsdetectie toe te passen.

Isoleer koelleidingen.

Isolatie van koelleidingen kan 60 tot 80% van het verlies via de leidingen voorkomen. Gemiddeld bedraagt de terugverdientijd 1 tot 2 jaar. Isoleer koelleidingen en appendages

Neem bij vervanging een zuinige koelinstallatie.

Kies voor een energiezuinige koel/vriesinstallatie met een elektronisch expansieventiel en een capaciteitsregeling op de compressor. Synthetische koudemiddelen, zoals R407C en R507 hebben een sterk broeikaseffect. Kies daarom bij voorkeur een systeem dat geschikt is voor natuurlijke koudemiddelen, zoals CO2 en ammoniak. Er kan tot 50 % op het elektriciteitsverbruik van van koel- en vriesinstallaties worden bespaard.

Zorg dat de condensor of verdamper zijn warmte goed kwijt kan.

Zorg voor veel ventilatie en een koele plek. Dit kan zeker 15% schelen in het rendement van de koeling.

Neem bij vervanging (extra) zuinige koelapparatuur.

Koelen kost 50% meer energie dan verwarmen. Daarom loont het al snel om zuinige koelkasten en vriezers te kopen. Let op het energielabel en het gemeten energieverbruik. Er valt ook veel te besparen door af te zien van vriesmogelijkheden als die toch niet gebruikt worden.
Met energiezuinige koelmeubelen valt het koelsysteem zelf kleiner en goedkoper uit en realiseer je een jaarlijkse kostenbesparing door een lager energiegebruik. Energiezuinige koelmeubelen

Dek koel- en vriesmeubelen in winkels permanent af.

Een strekkende meter koel- of vriesvitrine gebruikt jaarlijks 2 keer meer elektriciteit dan een gemiddeld Nederlands gezin. Met dagafdekking bespaar je minimaal 55% op het elektriciteitsverbruik van het koel- of vriesmeubel. Permanente afdekking koel- en vriesmeubelen

Transportinstallaties

2 tot 10% van het energieverbruik in grote gebouwen wordt veroorzaakt door transportinstallaties: liften en roltrappen. Bij geringe belasting en lage snelheden bedraagt het standby-verbruik 70 tot 80% van het energieverbruik van de lift. Dus dat kan best oplopen!

Kies voor energiezuinige liften.

Energiezuinige liften zijn over het algemeen niet duurder dan standaard liften. Naast het energieverbruik van de lift zelf is het ook van belang dat de lift onderhoudsarm is. Uit onderzoek blijkt dat een lift 23 dagen kan bewegen op de energie die verbruikt wordt voor het oplossen van een gemiddelde storing. Energiezuinige liften

Verbeter bestaande liften.

Liften gebruiken energie voor het vervoeren van personen en voor de verlichting. LED-verlichting met goede schakeling, liftvolgorde-schakeling, energieterugwinning en spaarstand maken de lift zuiniger.